Veel mensen kiezen kefir vanwege de frisse smaak en de mogelijke voordelen voor de spijsvertering. Maar als je een koemelkallergie hebt, vraag je je misschien af of dit drankje wel veilig is. De verwarring ontstaat doordat kefir vaak valt onder de noemer ‘gezond’, terwijl het gemaakt wordt van melk. Toch is niet elk type kefir hetzelfde. Er bestaan varianten op basis van water of kokos, die zuivelvrij zijn. Dat maakt het extra belangrijk om goed naar het etiket te kijken voordat je iets in je glas giet.
Je wilt immers geen risico nemen met een allergische reactie. Sommige mensen verwarren koemelkallergie met lactose-intolerantie. Dat zijn twee verschillende dingen. Bij een allergie reageert je afweer op eiwitten uit melk, wat heftige klachten kan geven. Bij intolerantie heb je moeite met het verteren van melksuiker. Dat verschil bepaalt of kefir geschikt is of juist niet. Wil je weten of jij kefir kunt drinken? Dan is het handig om eerst te begrijpen wat het precies is.
Wat is kefir precies en hoe wordt het gemaakt?
Kefir ontstaat door melk of water te laten fermenteren met een mix van bacteriën en gisten. Deze fermentatie geeft het drankje een lichtzure smaak. Melkkefir ontstaat door koe-, geiten- of schapenmelk te gebruiken. Waterkefir bestaat uit water met suiker en citroen. Beide varianten bevatten levende culturen, maar de basis verschilt sterk. Als je liever geen zuivel gebruikt, dan is waterkefir een veiligere keuze.
Veel mensen die lactose proberen te vermijden, grijpen naar kefir omdat het minder melksuiker bevat. Toch bevat melkkefir nog steeds sporen van koemelkeiwitten. Voor wie allergisch is, kan dat al klachten veroorzaken. Je kunt kefir dus beter vermijden als je overgevoelig bent voor melkeiwitten. Wil je het toch proberen? Kies dan een variant die duidelijk als zuivelvrij is aangeduid.
Koemelkallergie uitgelegd: wat gebeurt er in je lichaam?
Als je een koemelkallergie hebt, reageert je lichaam op eiwitten die in melk voorkomen. Het immuunsysteem ziet deze eiwitten als indringers en zet een reactie in gang. Die reactie kan zich uiten in huiduitslag, diarree of zelfs ademhalingsproblemen. Dit gebeurt meestal kort na het nuttigen van een melkproduct. Niet iedereen met een koemelkallergie krijgt dezelfde klachten. De ernst hangt af van je gevoeligheid en de hoeveelheid eiwit die je binnenkrijgt.
Het gaat dus niet om lactose, zoals bij een intolerantie, maar om eiwitten zoals caseïne of wei-eiwit. Die zitten nog steeds in producten die gemaakt zijn van dierlijke melk. Daardoor kunnen ook gefermenteerde zuivelproducten klachten geven. Denk bijvoorbeeld aan yoghurt of kaas. Hoewel het fermentatieproces sommige bestanddelen afbreekt, blijven de eiwitten vaak aanwezig. Dit maakt het lastig om op basis van alleen het producttype te bepalen of het veilig is.
Bevat kefir koemelkeiwitten? Let hier goed op
Veel mensen denken dat gefermenteerde zuivel veiliger is bij allergieën. Toch klopt dat niet altijd. Kefir gemaakt van melk bevat nog steeds koemelkeiwitten. Die eiwitten blijven in het drankje, ondanks het fermentatieproces. Wie allergisch is, kan daar dus gewoon op reageren. Ook kleine hoeveelheden kunnen al voor klachten zorgen. Je moet dus goed weten wat er in het product zit voordat je het drinkt. Een veilig alternatief is waterkefir. Dat wordt gemaakt zonder melk.
Omdat het alleen water, suiker en fermentatiekorrels bevat, is het geschikt voor mensen die zuivel vermijden. Kijk goed op het etiket of er sprake is van dierlijke ingrediënten. Sommige producten lijken plantaardig, maar bevatten toch melkbestanddelen. Als je twijfelt, kies dan voor een product dat specifiek als zuivelvrij wordt verkocht. Producenten zetten dit vaak duidelijk op de verpakking. Ook online kun je gemakkelijk zoeken naar merken die kefir aanbieden zonder dierlijke melk.
Wat zijn veilige alternatieven voor mensen met een koemelkallergie?
Als je koemelk moet vermijden, wil je toch kunnen genieten van een fris en gefermenteerd drankje. Gelukkig zijn er genoeg alternatieven. Waterkefir is een bekend voorbeeld. Dit drankje is zuivelvrij en bevat levende culturen, net als melkkefir. Je kunt het zelf maken met een simpele starter of kant-en-klaar kopen. Ook plantaardige yoghurt op basis van kokos of soja kan een goed alternatief zijn. Die producten ondergaan vaak ook een fermentatieproces. Daardoor bevatten ze goede bacteriën die je darmflora ondersteunen.
Let wel op de toevoegingen. Sommige varianten bevatten sporen van melk of worden geproduceerd in fabrieken waar ook zuivel wordt verwerkt. Lees daarom altijd de verpakking. Wil je iets dat helemaal vrij is van dierlijke bestanddelen? Dan kun je beter kiezen voor gefermenteerde dranken die speciaal zijn ontwikkeld voor mensen met een voedselallergie. Zo vermijd je verrassingen en blijf je klachten voor.
Overleg altijd met een arts of diëtist
Bij een koemelkallergie komt meer kijken dan alleen het vermijden van melk. Veel producten bevatten verborgen melkbestanddelen. Die kun je niet altijd proeven of herkennen. Daarom is het verstandig om advies in te winnen bij een arts of diëtist. Zij kunnen je helpen om etiketten te lezen en risico’s beter in te schatten. Ook kunnen ze beoordelen of een product zoals kefir in jouw geval veilig is.
Wat voor de één goed gaat, kan bij een ander toch klachten veroorzaken. Zeker bij jonge kinderen is het belangrijk om goed te weten wat wel en niet kan. Probeer je iets nieuws? Begin dan altijd met een kleine hoeveelheid en let op signalen van je lichaam. Twijfel je na het lezen van de ingrediënten? Dan kun je het beter laten staan of eerst overleggen. Gezondheid gaat boven alles, ook als het om een populaire drank gaat.
Dit wil je onthouden over kefir en koemelkallergie
Kefir klinkt misschien gezond, maar voor wie een koemelkallergie heeft, is het geen vanzelfsprekende keuze. Melkkefir bevat nog steeds de eiwitten waar je op kunt reageren. Alleen waterkefir of een andere zuivelvrije variant is echt veilig. Zorg dus dat je goed kijkt naar het soort kefir dat je koopt. Gelukkig zijn er genoeg alternatieven die geen dierlijke melk bevatten en toch gefermenteerd zijn. Met een beetje oplettendheid kun je volop blijven genieten zonder risico’s.
