Koemelkallergie is een afweerreactie van het immuunsysteem op de eiwitten in koemelk. Het lichaam ziet deze eiwitten (zoals caseïne en wei-eiwitten) ten onrechte als schadelijk en reageert met een allergische reactie. Een koemelkallergie komt het vaakst voor bij baby’s en jonge kinderen, maar kan ook op latere leeftijd problemen veroorzaken.
De symptomen kunnen verschillen per persoon en leeftijdsklasse. Deze treden meestal kort na het consumeren van melkproducten op. Veelvoorkomende klachten zijn huiduitslag (zoals eczeem of netelroos), braken, diarree, buikkrampen, huilerigheid bij baby’s, en in extreme gevallen zelfs ademhalingsproblemen of anafylaxie. Bij jonge kinderen kunnen symptomen vaak vaag of aspecifiek zijn, zoals slecht slapen of weigeren te eten. Lees onze blog 'Koemelkallergie symptomen' voor een uitgebreider antwoord.
Alle producten die koemelk of melkbestanddelen bevatten, kun je het beste vermijden. Denk hierbij aan melk, kaas, yoghurt, boter, slagroom, melkpoeder en alles waar ingrediënten in zitten zoals caseïne, lactose, wei of melkvet. Ook in producten waar je het niet meteen van zou verwachten, zoals brood, sauzen, snoep of kant-en-klaarmaaltijden, kunnen melkeiwitten zitten. Het is daarom verstandig om de etiketten goed te lezen.
Bij koemelkallergie reageert het immuunsysteem op melkeiwitten, terwijl bij lactose-intolerantie het lichaam moeite heeft met het verteren van melksuiker (lactose) door een tekort aan het enzym lactase. Koemelkallergie kan leiden tot ernstige allergische reacties, terwijl lactose-intolerantie vooral spijsverteringsklachten zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid en diarree veroorzaakt.
De diagnose wordt gesteld op basis van klachten, voedingsgeschiedenis en zo nodig aanvullend onderzoek. Vaak wordt gestart met een provocatietest en/of aangepast dieet onder begeleiding van een arts of diëtist. In sommige gevallen kunnen bloedonderzoek of huidtesten (zoals een priktest) worden ingezet om de diagnose te bevestigen.
Er bestaat een erfelijke aanleg voor allergieën, ook wel atopie genoemd. Kinderen van ouders met allergieën (zoals hooikoorts, eczeem of voedselallergieën) hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van een zelfde soort allergie. Dat wil echter niet zeggen dat het kind altijd een allergie heeft wanneer de ouder deze ook heeft (gehad).
Ja, veel kinderen groeien over koemelkallergie heen, vooral als het gaat om een niet-IgE-gemedieerde allergie. Bij ongeveer 80% van de kinderen is de allergie vóór het vijfde levensjaar verdwenen. Door regelmatig langs te gaan bij een arts of allergoloog kan er worden bepaald of en wanneer een herintroductie van melkproducten mogelijk is.
Als je borstvoeding geeft en je baby een koemelkallergie heeft, dan moet jij als moeder waarschijnlijk koemelkvrij gaan eten. Melkeiwitten uit jouw voeding kunnen namelijk via de moedermelk bij de baby terechtkomen. Overleg in dit geval altijd met een arts of diëtist om ervoor te zorgen dat je voeding volwaardig en veilig blijft.
Nee, meestal niet. De eiwitstructuren in geiten- en schapenmelk lijken sterk op die van koemelk, waardoor het lichaam ze vaak ook herkent als allergeen. Het risico op kruisreacties is groot, en deze producten worden daarom meestal afgeraden bij een koemelkallergie.
Onbehandelde koemelkallergie kan leiden tot chronische klachten zoals ondervoeding, een groeiachterstand, bloedarmoede of blijvende darmproblemen. Bij ernstige allergische reacties kan er zelfs sprake zijn van levensbedreigende situaties zoals anafylaxie. Vroege diagnose en goede begeleiding zijn daarom belangrijk voor de gezondheid en ontwikkeling, zeker bij jonge kinderen.
Heb je een vraag die hier niet tussen staat? Neem gerust contact met ons op of bekijk onze blogs en receptenpagina voor meer informatie en praktische tips.
