Een veel voorkomende fout die mensen maken is dat ze denken dat lactose intolerantie hetzelfde is als koemelkallergie. Dit is echter niet het geval, bij lactose intolerantie reageer je op suiker dat in melk of melkproducten zit. Het melksuiker komt in de natuur ook veel voor het zit bijvoorbeeld in moedermelk, paardenmelk, koemelk, buffelmelk, geitenmelk en schapenmelk. Mensen die last hebben van lactose intolerantie maken het enzym lactase niet of te weinig aan. Lactase is een enzym dat normaliter in de dunne darmwand aangemaakt wordt. Als dit enzym niet of te weinig aangemaakt wordt door het lichaam kan lactose niet verteerd worden. Wanneer ons lichaam lactose niet afbreekt, komt het dus onverteerd in je darmen terecht. Als lactose onverteerd in je darmen terecht komt, zal je dikke darm dit gaan vergisten. Het vergistingsproces zorgt er dan voor dat er bepaalde klachten opspelen. Klachten zoals winderigheid, krampen, diarree, buikpijn en een opgeblazen gevoel kunnen dan opspelen.
Oorzaken van lactose intolerantie
Sommige mensen met lactose intolerantie kunnen dit erven van een ouder. Deze mensen zullen dan van jongs af aan last hebben van een te lage productie lactase en dit zal hun hele leven zo zijn. Er zijn ook andere manieren, waardoor je lactose intolerant kan worden. Als je darmwand beschadigd raakt bij een darmontsteking, darmoperatie of darminfectie dan kan de aanmaak van lactase ook verminderd worden. Vaak is dit tijdelijke en zal de lactase productie wel weer verhoogd worden nadat je darmwand hersteld is.
Ook is het mogelijk dat er op latere leeftijd lactose intolerantie ontstaat. Als we ouder worden kan de lactase productie afnemen waardoor intolerantie voor lactose kan ontstaan. Bij ouderen leidt dit echter haast nooit tot klachten. Baby’s die last hebben van acute diarree kunnen ook tijdelijk lactose intolerant worden. Zoals gezegd is dit dan maar tijdelijk en hier hoef je dan ook geen actie voor te ondernemen.
De drie vormen van lactose intolerant
Uit de bovenstaande tekst kunnen we snel opmaken dat er verschillende vormen van lactose intolerantie zijn. We kunnen deze vormen onderscheiden in primaire, secundaire en aangeboren lactose intolerantie.
- Primaire lactose intolerantie is de meest voorkomende vorm van lactose intolerantie en ontstaat simpelweg door het te weinig aanmaken van het enzym lactase. Lactose komt in kleine hoeveelheden voor in moedermelk. Bijna alle baby’s maken genoeg lactase aan om moedermelk te kunnen verwerken. Mensen uit Azië, Afrika, Zuid-Amerika en Zuid-Europa ervaren vaak na het derde levensjaar een vermindering in de productie van lactase. Dit zorgt ervoor dat deze mensen vaker last hebben van lactose intolerantie dan Noord-Amerikanen en West-Europeanen.
- Secundaire lactose intolerantie komt alleen voor bij mensen die een beschadiging van de darmwand hebben. Dit kan ontstaan door bij een darmontsteking, darmoperatie of darminfectie. Deze vorm van lactose intolerantie is vaak maar tijdelijk en de productie van lactase zal na herstel weer verbeteren.
- Aangeboren lactose intolerantie erf je van een familielid en is vaak erg zeldzaam. Mensen met aangeboren lactose intolerantie ervaren klachten vanaf hun geboorte. Zij kunnen dan vaak geen moedermelk verdragen. Deze mensen zullen hun hele leven last hebben van lactose intolerantie.
Lactose intolerantie symptomen
De onderstaande symptomen kunnen ontstaan bij mensen die lactose intolerant zijn. Deze symptomen in de darmen ontstaan door bacteriën die de lactose beginnen af te breken in de darmen. De onverteerde lactose trekt ook water aan, waardoor diarree kan ontstaan.
De bacteriën zorgen ervoor de lactose gaat gisten, waarna de volgende symptomen van lactose intolerantie kunnen ontstaan:
- Opgeblazen gevoel
- Darm rommelingen
- Diarree
- Misselijkheid
- Winderigheid
- Buikpijn
- Obstipatie
- Krampen
Hoe kan je lactose intolerantie behandelen?
Je kan lactose intolerantie simpelweg behandelen door lactose uit je dieet te laten. Vaak hoef je lactose niet volledig uit je dieet te bannen. Het lichaam kan vaak kleine hoeveelheden lactose aan, waardoor je bepaalde dingen wel kan eten. Het is wel van belang om te testen wat je lichaam aan kan en wat niet. Door te testen wat je lichaam aankan weet je zeker dat je klachtenvrij kan blijven. Als je na het verloop van tijd merkt dat je beter tegen lactose kan, kan je stapsgewijs de hoeveelheid lactose verhogen. Op deze manier kan je ervan uit gaan dat je geen of minimale klachten krijgt en weet je wat je lichaam aankan en wat niet.
Lactose vrije producten
Als je lactose intolerant bent zal je helaas je dieet hierop aan moeten passen. Je zal veel melkproducten moeten mijden en deze moeten vervangen. Mensen die lactose intolerant zijn kunnen een tekort aan vitamine B12 en calcium hebben. Om deze reden is het van belang om deze mineralen te gaan verkrijgen uit lactose vrije producten. Voor melk kan je bijvoorbeeld de volgende producten als vervanging gebruiken zodat je toch nog aan je calcium en vitamine B12 kan komen.
- Lactosevrije melk
- Amandelmelk
- Havermelk
- Sojamelk
De onderstaande producten moet je echter wel gaan vermijden wanneer je weet dat je lactose intolerant bent.
- Pudding, pap, mousse en vla
- Zachte geiten- en schapenkaas
- Cottage cheese, Hüttenkäse, smeerkaas, smeltkaas, buitenlandse kaas en verse kaas
- Chocolademelk, fruitzuiveldranken en yoghurtdrink zoals Taksi en Rivella
- Koemelk, schapenmelk, ezelinnenmelk, geitenmelk en paardenmelk
- Kefir, kwark en yoghurt
- Magere, halfvolle, volle melk en karnemelk
- Slagroom, zure room en crème fraîche